Drukuj

Nasza kancelaria radcy prawnego w ostatnich latach wyspecjalizowała się w prowadzeniu spraw dotyczących waloryzacji świadczeń pośmiertnych, przyznawanych na podstawie umów ubezpieczenia rent odroczonych, najczęściej w latach 70-tych i na początku lat 80-tych XX wieku. Umowy te zakładały, że po śmierci osoby ubezpieczanej (wpłacającej składkę, czasem o znacznej wartości) osobom uposażonym (bądź w ich braku - spadkobiercom po osobie ubezpieczanej) przysługiwała wypłata świadczenia pośmiertnego w wysokości wpłaconych składek, bez względu na to, czy śmierć ubezpieczonego nastąpiła przed, czy po rozpoczęciu renty.

Co niestety jest prawdą i zjawiskiem w praktyce bardzo powszechnym, deklaracje PZU na Życie z czasów zawierania umów ubezpieczenia nie pokrywają się w żadnej mierze z aktualnie wypłacanymi wysokościami świadczeń pośmiertnych. Stawki te są czasem kilkunastokrotnie niższe, niż ich obecna realna wartość. Oczywiście, w tym miejscu porównujemy wartość wypłacanego przez PZU na Życie świadczenia pośmiertnego do środków, które dzięki postępowaniom sądowym są za pośrednictwem m.in naszej Kancelarii przyznawane osobom uprawnionym do uzyskania świadczenia pośmiertnego.

 

W całej tej sprawie przykre jest to, że w zasadzie jedynym realnym sposobem uzyskania godnej wysokości świadczenia pośmiertnego jest skierowanie sprawy na drogę sądową. Jest to o tyle niezrozumiałe ze strony zakładu ubezpieczeń, że przynajmniej w naszej kancelarii nie zdarzyło się żadnej sprawy z ubezpieczycielem przegrać. Jak kulą w płot trafiają argumenty przedsądowe do pracowników PZU na Życie S.A. Ciężko jest o konstruktywną rozmowę w tym zakresie, a zakłąd ubezpieczeń nawet w postępowaniach kierowanych do Rzecznika Finansowego rzadko kiedy jest skłonny zmieniać swoje stanowisko (przynajmniej nam się to nie zdarzyło).

 

Podstawą prawną roszczenia o wypłatę świadczenia pośmiertnego odpowiadającego obecnej rzeczywistej wartości składki wpłacanej przez naszego rodzica/ dziadka tytułem ubezpieczenia renty odroczonej jest m.in. art. 3581 § 3 k.c. Zgodnie z tym przepisem, "w razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego, chociażby były ustalone w orzeczeniu lub umowie".

 

Oczekiwania o waloryzację świadczenia pośmiertnego znajdują umocowanie w orzecznictwie sądowym. Kancelaria dysponuje licznymi wyrokami Sądów, które potwierdzają konieczność waloryzacji świadczeń pośmiertnych. Stanowisko takie również podziela Rzecznik Finansowy.  Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 grudnia 1999 r., sygn. akt III CKN 489/98, opubl. OSNC 2000/7-8/130, Biul. SN 2000/4/13, Prok. i Pr.-wkł. 2001/4/32 zaakceptował słuszność wyboru kryterium waloryzacji uwzględniający interes obu stron poprzez porównanie kwoty wpłaconych składek z kwotami przeciętnych rent i emerytur prawniczych w roku zawarcia umowy i realizacji świadczenia. Sąd przyjął, iż istotnie PZU nie mógł swobodnie dysponować rezerwami pieniężnymi, lecz zobowiązany był do lokowania ich w NBP, wyraził jednak przekonanie, że <<<mimo pewnych ograniczeń mógł on uczestniczyć w obrocie gospodarczym i w interesie własnym oraz ubezpieczonych, mając do dyspozycji duże środki finansowe, powinien był tak postępować, aby przynajmniej zminimalizować skutki zmniejszenia siły nabywczej pieniądza>>>”. Sąd Najwyższy stwierdził, że waloryzacja oznacza przywrócenie świadczeniom wynikającym ze zobowiązań pieniężnych ich pierwotnej wartości. Sądowa waloryzacja z art. 3581 § 3 k.c., ze względu na jej ustawowe przesłanki, wykracza poza ekonomiczny aspekt samego pojęcia waloryzacji i nie ogranicza się do zwykłego matematycznego przeliczenia wysokości świadczenia pieniężnego. Jego wysokość uzyskana tą drogą przy zastosowaniu wybranego przez sąd wskaźnika ekonomicznego (miernika) podlega bowiem rozważeniu przy uwzględnieniu kryteriów interesu stron i zasad współżycia społecznego. Wybór miernika waloryzacji pozostawiony został uznaniu sądu, oparty na wszechstronnym rozważeniu zindywidualizowanych okoliczności sprawy, przy stosowaniu ogólnych kierunkowych wskazań zawartych w ustawie (vide uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 1992 r., III CZP 126/91, SNCP 1992, nr 7-8, poz. 121)”. Powyższy sposób waloryzacji jest stosowany przez sądy na terenie całego kraju, np. Sąd Okręgowy we Wrocławiu (wyrok z dnia 17 października 2013 r. I C 839/13) uwzględnił powództwo oświadczenie pośmiertne do wysokości 443.320,32 zł”.

 

 

W razie Państwa pytań w zakresie prowadzenia spraw o wypłatę renty odroczonej, a także konieczności prowadzenia sprawy sądowej w tym zakresie, Kancelaria zaprasza do kontaktu pod numerem telefonu: 690 539 512. W swej praktyce prowadzimy tego typu sprawy na terenie całej Polski.

 

Cofnij